1943 yılında Rize'de doğdu. Talat Fehmi Toptan ve Saadet Toptan'ın çocukları olarak 1943'te Rize'de dünyaya geldi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun olduktan sonra serbest avukat olarak çalıştı. Yedek askeri yargıçlık, Zonguldak Belediye Meclis üyeliği, Türkiyem Vakfı yönetim kurulu başkanlığı görevlerinde bulundu.
5., 17. (Ara Seçim), 18., 22. ve 23. dönem Zonguldak, 19. ve 20. dönem Bartın milletvekili olarak TBMM'de yer aldı. Bu sıralarda Devlet Bakanı, Millî Eğitim ve Kültür Bakanı olarak hükûmetlerde bulundu. TBMM Adalet Komisyonu'nda başkan olarak görev aldı.
TBMM 23. dönem milletvekilliği seçimlerinde Ak Parti'den Zonguldak milletvekili olarak seçildi. TBMM meclis başkanlığı görevi için 9 Ağustos 2007 tarihinde yapılan 1. tur oylamada 450 oy alarak TBMM meclis başkanı oldu. Köksal Toptan, evli ve 3 çocuk babasıdır.
