Barzani: Bizim umut kapımız Türkiye'dir
Ortadoğu'nun yükselen gücü Kuzey Irak'ın mimarı Nahçivan Barzani, Türkiye ile ilişkiler ve tartışmalı bölge hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu.
Ortadoğu'nun yükselen gücü Kuzey Irak'ın mimarı Nahçivan Barzani, Türkiye ile ilişkiler ve tartışmalı bölge hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu. Betül Yurtseven'in çevirisi
GeliÅŸen Türk-Kürt yakınlaÅŸmasında övgüyü hak eden bir adam varsa, o da Irak Kürt Bölgesel Yönetimi BaÅŸbakanı Nahçivan Barzani'dir.Â*5 yıl önce, Irak'ın yalnızca kendi petrolünü ihraç etmesini deÄŸil, Türkiye'ye de ihraç etmesini istediÄŸini söyledi ve Kürtler ile yapancılar ona güldü.Â*Barzani'nin stratejisi sabırdı: Türkler ile güven inÅŸa ederek baÅŸladı ve küçük petrol ÅŸirketlerinin gönlünü yapmakla devam etti.Â*Sadece özerk bölgede deÄŸil, tartışmalı bölgede de petrol arama çalışmalarını baÅŸlatarak BaÄŸdat'ın hiddetini kazanma riskini göze aldı.
Barzani; Türkler, Irak BaÅŸbakanı Nuri el Maliki ile fırtınalı iliÅŸkisi ve potansiyel bir bağımsız Kürt devletinin bölgedeki Arap olmayan etnisiteleri nasıl etkileyeceÄŸi hakkında TIME dergisine konuÅŸtu.Â*Röportaj sırasında bazen Ä°ngilizce konuÅŸtu, bazen de DışiÅŸleri Bakanı Falah Mustafa Bakir'in çevirmenlik yaptı. Ä°ÅŸte bu röportajın ilginç yerleri:
- Anladığım kadarıyla Kürdistan'ın sondaj çalışmalarını ve kendi petrolünü ihraç etmesini savunduğunuz zaman insanlar size güldü. Doğru mu?
DoÄŸru (kahkahalar)... Küçük projelerle baÅŸladık. Küçük ÅŸirketler. Demek istediÄŸim, elbette küçük ÅŸirketleri getirdiÄŸimiz için hep suçlandık ama ÅŸimdi EXXon Mobil, Chevron, Total, Gazprom gibi büyük ÅŸirketlerimiz de var. Bu çok ÅŸeyi deÄŸiÅŸtirdi.Â*Åžimdiye kadarki toplam yatırım 15 milyar dolar civarında. 15 milyar doları bu ülkede harcadılar. Bu büyük bir deÄŸiÅŸim. Ama elbette daha uzun bir yolumuz var - hepsi bu kadar deÄŸil. Beraber baÅŸladığımız ilk ÅŸirket 'DNO'adında Norveçli bir ÅŸirketti.Â*Elbette baÅŸta benim yozlaÅŸtığım, bu iÅŸten kiÅŸisel çıkar saÄŸladığım hakkında devasa bir kiÅŸisel karalama kampanyası vardı. Fakat ben direndim ve bütün bu ithamları görmeden geldim. Yolumuza devam ettik.
- ABD Dışişleri Bakanlığı, Irak'ın bütünlüğünü tehdit edeceği için Türk boru hattına karşı olduklarını açıkladı. Sizce bu boru hattı Irak'ın bütünlüğüne tehdit oluşturur mu?
Bu bir ÅŸaka (gülüşmeler). Hayır, gerçekten bu bir ÅŸaka. Her ÅŸey bir yana, herkes Türkiye'nin politikasını bilir ve anlar. Türk politikası bağımsız bir Kürt devletine karşıdır, bu çok açık. Yani bu bizim kaderimiz. Türkiye her zaman bizi askeri olarak durduracak güce sahip olmuÅŸtur.Â*Ben memnuniyetle tersini söyleyeceÄŸim. Irak'ın bütünlüğünü tehdit eden ÅŸey BaÄŸdat'taki BaÅŸbakan Maliki'nin icraatlarıdır. Maliki bu kampanyayı bize karşı kullanmak istiyor. Bizim umut kapımız Türkiye'dir. EÄŸer bu kapı, bu umut kapanırsa, BaÄŸdat'a boyun eÄŸmemiz bizim için imkansız olacaktır. Bölgedeki her ÅŸeyi tehlikeye sokacak bir ÅŸey yapmış olacağız.
Â*- Umutlarınızı geçmiÅŸte Kürtler'e çok kötü zarar veren Türkiye'ye baÄŸlamanız ironik deÄŸil mi?
Türkiye'de durumlar deÄŸiÅŸti. Bu çok basit. Türkiye'nin sahip olmadığı bir ÅŸeye ihtiyacı var. Bizim kesinlikle sahip olmadığımız ÅŸeylere ihtiyacımız car. Bu her iki tarafta da doÄŸru ÅŸekilde anlaşıldı. Ve bunların siyasetle ilgisi yok. Bu ekonomik bir mesele.Â*Ä°lerleme saÄŸlanmasını onlar da istiyor ve biz de istiyoruz. Çünkü Türkiye bizim için çok önemli bir ülke. Elbette bu iliÅŸkileri ekonomik iÅŸbirliÄŸi aracığıyla geliÅŸtirme ÅŸansımız varsa, bunu kesinlikle yapacağız.
- Sınırınızda toplanmış çok sayıda Irak birliği var. Bu bir savaşa dönüşür mü?
Kuvvetler birbirlerinden uzak deÄŸil ki. Ä°zin verin daha farklı ÅŸekilde açıklayayım. Ne yazık ki, BaÅŸbakan Maliki, bu bölgede gerginlik yaratmaya çalışıyor. Kendi heyetimizi BaÄŸdat'a gönderdik. 14 konuda mutabakata vardılar. Bizim askeri güölerimiz de, Irak'ınkiler de bunun üstünde anlaÅŸmaya vardı. Biz de böyle bir ÅŸeyin gerçekleÅŸmesi ve problemin çözülmesi üzerine sevinmiÅŸtik.Â*Maliki'ye gittiÄŸimizde ise bunların hepsini reddetti. Peki bu sorunları çözecek bir davranış mı? Biz, Maliki'nin sorunları ÅŸiddet yoluyla çözmeye daha meraklı olduÄŸunu görüyoruz. Tartışmalı bölge olarak adlandırılan alan, KBY için çok hassas bir konu. Son derece hassas. Bu 14 madde üzerinde biz anlaşırken, o reddediyor. Karşılıklı anlayış inÅŸa etmek için nasıl bir formül kullanacağımızı bilmiyoruz.Â*Fakat elbette çözümün gerçekleÅŸmesini umuyoruz. Amerikan birliklerinin geri çekilmesinin ardından iÅŸlerin deÄŸiÅŸeceÄŸini ve Irak için normal ÅŸeyler olacağını biliyorduk. Bu ülkeye Amerika geldi, muazzam miktarda para ve can harcadı. Ama anahtarı baÅŸkalarına teslim etti.
- İranlılar'a mı?
Ben baÅŸkaları için söyledim, tamam (kahkahalar). Problemler ne olursa olsun, siz ne olursanız olun, bütün problemleri arkalarında bıraktılar. Bir soru yönelteceÄŸim: Neden Irak'a geldiniz? Gerekçe neydi? Tek niyet Irak'ın anahtarını baÅŸkalarına bırakmaksa, neden geldiniz? Neden? Bu Amerikalılar için içten bir soru. Bu yüzden, Amerika mevcut durumdan ve olanlardan sorumludur. BirleÅŸik Devletler'in üzerinde ahlaki bir yükümlülük var.Â*Çünkü Amerikalılar burada bulundukları son dakikaya kadar sorunları çözmekte bize yardımcı olmadı. Ve bunların geciken sorunlar olduÄŸunu biliyorlardı. BaÄŸdat nasıl davrandı? BaÄŸdat güçlü olacağına inandı. Ama özellikle BaÅŸbakan Maliki'den bahsediyorum. F16'ları ve M1 tanklarını bekliyor ve gelip bizimle konuÅŸmak için güçlü pozisyonda. Bize bir çözüm dayatmak için. Herhangi bir çözümü 'dayatmak' bölgede problem yaratacaktır. Biz anlaÅŸma, bir uzlaşı olması lazım.Â*Biz buna hazırız. Bu problemin kim güçlü-kim zayıf üzerinden çözülemeyeceÄŸini biliyoruz. UzlaÅŸma için her iki taraf da hazır olmak zorunda. Ve biz KBY olarak buna hazırız, diyaloÄŸa, uzlaşıya, konuÅŸmaya, her ÅŸeye hazırız.
- Belrli bir noktaya gelip, Maliki ile artık daha fazla pazarlık yapmayacağınızı hissediyor musunuz? Artık kendi başıma hareket edeceğim dediğiniz?
Bu ülkede bir anayasamız var. Anayasadan umudumuzu kesmediğimiz müddetçe, başka bir adım atmayacağız. Şüphesiz, anayasa uyulması konusunda umudumuzu tamamen kaybedersek, kesinlikle başka seçenekler vardır.
- Aynı zamanda Türkiye için PKK burada. Bu tuhaf değil mi? Onlar için, sizin için, Türkler için?
Buna göre, tek mesele PKK. Türkiye bir şeyi anlamak zorunda: Bu siyasi bir sorudur. Askeri yolla çözülemez. Çözüm için siyasi bir karar gerekir. Türkiye ile sürekli bu konuda buluştuk ve tartıştık. Her zaman. Ve bunu yapmaya devam edeceğiz. Bir rol oynamaya çalışıyoruz ve sorun için sitasi bir çözüm elde edeceğiz.
- 5 yıl önce devlet başkanlarını ağırlayacağınızı hayal ediyor muydunuz? Kürdistan'ın bağımsız bir bölge olacağını ön görerek?
5 yıl önce gerçekten zordu. 5 yıl ya da daha fazla biz zaman önce, sınırda 200 bin asker vardı. Bizi sınırdan içeri girmekte tehdit ettiler. Şimdi bunun aksine, Türkiye ile 8 milyar dolarlık ticaretimiz var. Sadece KBY ile bu. Ve pek çok Türk şirketi gerek inşaatta, gerek başka alanlarda burada aktif. Ve yeni Erbil Havalimanı'nın açılışında, Başbakan Erdoğan buraya geldi. Yani bu büyük bir değişim. Türkiye ile ilişkilerde gerçekten muazzam bir değişim.
- Bağımsız bir Kürdistan'a artık daha yakın olduğunuzu söylemek mümkün mü?
Ä°nanıyorum ki, evet, büyük bir fırsatımız var. Fakat bir sürü zorluk da bizi bekliyor. BaÅŸarabilmemiz için - yani bağımsız bir Kürdistan kurmayı - çevremizdeki ülkelerden en az birini ikna etmemiz gerekiyor. Onları ikna etmeden baÅŸaramayız. Bir partnere, ikna olmuÅŸ bir bölgesel ve uluslararası güce, bizi desteklemesi için ikna olmuÅŸ büyük bir kuvvete ihtiyacımız var.Â*Åžu an arzu ettiÄŸimiz ÅŸey, Irak içinde ekonomik bir bağımsızlıktır. Ve Irak'ın bütünlüğünü en çok tehdit eden kiÅŸi BaÅŸbakan Maliki'nin kendisidir. Çünkü Maliki, tek taraflı ve tek adam olarak hareket ediyor. Bu Irak'ın sorunlarını çözmez. Maliki ile ilgili Kürtler'in endiÅŸesi, sadece Kürtler'e ait de deÄŸil. Herhangi bir Åžii, Türkmen ya da Sünni ile konuÅŸursanız, tam olarak aynı endiÅŸelere sahip olduklarını görürsünüz. Gerçek olan bu. BaÅŸbakan'ın davranışlarından herkes mutsuz.
Kaynak: Haber7
Ortadoğu'nun yükselen gücü Kuzey Irak'ın mimarı Nahçivan Barzani, Türkiye ile ilişkiler ve tartışmalı bölge hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu.
Ortadoğu'nun yükselen gücü Kuzey Irak'ın mimarı Nahçivan Barzani, Türkiye ile ilişkiler ve tartışmalı bölge hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu. Betül Yurtseven'in çevirisi
GeliÅŸen Türk-Kürt yakınlaÅŸmasında övgüyü hak eden bir adam varsa, o da Irak Kürt Bölgesel Yönetimi BaÅŸbakanı Nahçivan Barzani'dir.Â*5 yıl önce, Irak'ın yalnızca kendi petrolünü ihraç etmesini deÄŸil, Türkiye'ye de ihraç etmesini istediÄŸini söyledi ve Kürtler ile yapancılar ona güldü.Â*Barzani'nin stratejisi sabırdı: Türkler ile güven inÅŸa ederek baÅŸladı ve küçük petrol ÅŸirketlerinin gönlünü yapmakla devam etti.Â*Sadece özerk bölgede deÄŸil, tartışmalı bölgede de petrol arama çalışmalarını baÅŸlatarak BaÄŸdat'ın hiddetini kazanma riskini göze aldı.
Barzani; Türkler, Irak BaÅŸbakanı Nuri el Maliki ile fırtınalı iliÅŸkisi ve potansiyel bir bağımsız Kürt devletinin bölgedeki Arap olmayan etnisiteleri nasıl etkileyeceÄŸi hakkında TIME dergisine konuÅŸtu.Â*Röportaj sırasında bazen Ä°ngilizce konuÅŸtu, bazen de DışiÅŸleri Bakanı Falah Mustafa Bakir'in çevirmenlik yaptı. Ä°ÅŸte bu röportajın ilginç yerleri:
- Anladığım kadarıyla Kürdistan'ın sondaj çalışmalarını ve kendi petrolünü ihraç etmesini savunduğunuz zaman insanlar size güldü. Doğru mu?
DoÄŸru (kahkahalar)... Küçük projelerle baÅŸladık. Küçük ÅŸirketler. Demek istediÄŸim, elbette küçük ÅŸirketleri getirdiÄŸimiz için hep suçlandık ama ÅŸimdi EXXon Mobil, Chevron, Total, Gazprom gibi büyük ÅŸirketlerimiz de var. Bu çok ÅŸeyi deÄŸiÅŸtirdi.Â*Åžimdiye kadarki toplam yatırım 15 milyar dolar civarında. 15 milyar doları bu ülkede harcadılar. Bu büyük bir deÄŸiÅŸim. Ama elbette daha uzun bir yolumuz var - hepsi bu kadar deÄŸil. Beraber baÅŸladığımız ilk ÅŸirket 'DNO'adında Norveçli bir ÅŸirketti.Â*Elbette baÅŸta benim yozlaÅŸtığım, bu iÅŸten kiÅŸisel çıkar saÄŸladığım hakkında devasa bir kiÅŸisel karalama kampanyası vardı. Fakat ben direndim ve bütün bu ithamları görmeden geldim. Yolumuza devam ettik.
- ABD Dışişleri Bakanlığı, Irak'ın bütünlüğünü tehdit edeceği için Türk boru hattına karşı olduklarını açıkladı. Sizce bu boru hattı Irak'ın bütünlüğüne tehdit oluşturur mu?
Bu bir ÅŸaka (gülüşmeler). Hayır, gerçekten bu bir ÅŸaka. Her ÅŸey bir yana, herkes Türkiye'nin politikasını bilir ve anlar. Türk politikası bağımsız bir Kürt devletine karşıdır, bu çok açık. Yani bu bizim kaderimiz. Türkiye her zaman bizi askeri olarak durduracak güce sahip olmuÅŸtur.Â*Ben memnuniyetle tersini söyleyeceÄŸim. Irak'ın bütünlüğünü tehdit eden ÅŸey BaÄŸdat'taki BaÅŸbakan Maliki'nin icraatlarıdır. Maliki bu kampanyayı bize karşı kullanmak istiyor. Bizim umut kapımız Türkiye'dir. EÄŸer bu kapı, bu umut kapanırsa, BaÄŸdat'a boyun eÄŸmemiz bizim için imkansız olacaktır. Bölgedeki her ÅŸeyi tehlikeye sokacak bir ÅŸey yapmış olacağız.
Â*- Umutlarınızı geçmiÅŸte Kürtler'e çok kötü zarar veren Türkiye'ye baÄŸlamanız ironik deÄŸil mi?
Türkiye'de durumlar deÄŸiÅŸti. Bu çok basit. Türkiye'nin sahip olmadığı bir ÅŸeye ihtiyacı var. Bizim kesinlikle sahip olmadığımız ÅŸeylere ihtiyacımız car. Bu her iki tarafta da doÄŸru ÅŸekilde anlaşıldı. Ve bunların siyasetle ilgisi yok. Bu ekonomik bir mesele.Â*Ä°lerleme saÄŸlanmasını onlar da istiyor ve biz de istiyoruz. Çünkü Türkiye bizim için çok önemli bir ülke. Elbette bu iliÅŸkileri ekonomik iÅŸbirliÄŸi aracığıyla geliÅŸtirme ÅŸansımız varsa, bunu kesinlikle yapacağız.
- Sınırınızda toplanmış çok sayıda Irak birliği var. Bu bir savaşa dönüşür mü?
Kuvvetler birbirlerinden uzak deÄŸil ki. Ä°zin verin daha farklı ÅŸekilde açıklayayım. Ne yazık ki, BaÅŸbakan Maliki, bu bölgede gerginlik yaratmaya çalışıyor. Kendi heyetimizi BaÄŸdat'a gönderdik. 14 konuda mutabakata vardılar. Bizim askeri güölerimiz de, Irak'ınkiler de bunun üstünde anlaÅŸmaya vardı. Biz de böyle bir ÅŸeyin gerçekleÅŸmesi ve problemin çözülmesi üzerine sevinmiÅŸtik.Â*Maliki'ye gittiÄŸimizde ise bunların hepsini reddetti. Peki bu sorunları çözecek bir davranış mı? Biz, Maliki'nin sorunları ÅŸiddet yoluyla çözmeye daha meraklı olduÄŸunu görüyoruz. Tartışmalı bölge olarak adlandırılan alan, KBY için çok hassas bir konu. Son derece hassas. Bu 14 madde üzerinde biz anlaşırken, o reddediyor. Karşılıklı anlayış inÅŸa etmek için nasıl bir formül kullanacağımızı bilmiyoruz.Â*Fakat elbette çözümün gerçekleÅŸmesini umuyoruz. Amerikan birliklerinin geri çekilmesinin ardından iÅŸlerin deÄŸiÅŸeceÄŸini ve Irak için normal ÅŸeyler olacağını biliyorduk. Bu ülkeye Amerika geldi, muazzam miktarda para ve can harcadı. Ama anahtarı baÅŸkalarına teslim etti.
- İranlılar'a mı?
Ben baÅŸkaları için söyledim, tamam (kahkahalar). Problemler ne olursa olsun, siz ne olursanız olun, bütün problemleri arkalarında bıraktılar. Bir soru yönelteceÄŸim: Neden Irak'a geldiniz? Gerekçe neydi? Tek niyet Irak'ın anahtarını baÅŸkalarına bırakmaksa, neden geldiniz? Neden? Bu Amerikalılar için içten bir soru. Bu yüzden, Amerika mevcut durumdan ve olanlardan sorumludur. BirleÅŸik Devletler'in üzerinde ahlaki bir yükümlülük var.Â*Çünkü Amerikalılar burada bulundukları son dakikaya kadar sorunları çözmekte bize yardımcı olmadı. Ve bunların geciken sorunlar olduÄŸunu biliyorlardı. BaÄŸdat nasıl davrandı? BaÄŸdat güçlü olacağına inandı. Ama özellikle BaÅŸbakan Maliki'den bahsediyorum. F16'ları ve M1 tanklarını bekliyor ve gelip bizimle konuÅŸmak için güçlü pozisyonda. Bize bir çözüm dayatmak için. Herhangi bir çözümü 'dayatmak' bölgede problem yaratacaktır. Biz anlaÅŸma, bir uzlaşı olması lazım.Â*Biz buna hazırız. Bu problemin kim güçlü-kim zayıf üzerinden çözülemeyeceÄŸini biliyoruz. UzlaÅŸma için her iki taraf da hazır olmak zorunda. Ve biz KBY olarak buna hazırız, diyaloÄŸa, uzlaşıya, konuÅŸmaya, her ÅŸeye hazırız.
- Belrli bir noktaya gelip, Maliki ile artık daha fazla pazarlık yapmayacağınızı hissediyor musunuz? Artık kendi başıma hareket edeceğim dediğiniz?
Bu ülkede bir anayasamız var. Anayasadan umudumuzu kesmediğimiz müddetçe, başka bir adım atmayacağız. Şüphesiz, anayasa uyulması konusunda umudumuzu tamamen kaybedersek, kesinlikle başka seçenekler vardır.
- Aynı zamanda Türkiye için PKK burada. Bu tuhaf değil mi? Onlar için, sizin için, Türkler için?
Buna göre, tek mesele PKK. Türkiye bir şeyi anlamak zorunda: Bu siyasi bir sorudur. Askeri yolla çözülemez. Çözüm için siyasi bir karar gerekir. Türkiye ile sürekli bu konuda buluştuk ve tartıştık. Her zaman. Ve bunu yapmaya devam edeceğiz. Bir rol oynamaya çalışıyoruz ve sorun için sitasi bir çözüm elde edeceğiz.
- 5 yıl önce devlet başkanlarını ağırlayacağınızı hayal ediyor muydunuz? Kürdistan'ın bağımsız bir bölge olacağını ön görerek?
5 yıl önce gerçekten zordu. 5 yıl ya da daha fazla biz zaman önce, sınırda 200 bin asker vardı. Bizi sınırdan içeri girmekte tehdit ettiler. Şimdi bunun aksine, Türkiye ile 8 milyar dolarlık ticaretimiz var. Sadece KBY ile bu. Ve pek çok Türk şirketi gerek inşaatta, gerek başka alanlarda burada aktif. Ve yeni Erbil Havalimanı'nın açılışında, Başbakan Erdoğan buraya geldi. Yani bu büyük bir değişim. Türkiye ile ilişkilerde gerçekten muazzam bir değişim.
- Bağımsız bir Kürdistan'a artık daha yakın olduğunuzu söylemek mümkün mü?
Ä°nanıyorum ki, evet, büyük bir fırsatımız var. Fakat bir sürü zorluk da bizi bekliyor. BaÅŸarabilmemiz için - yani bağımsız bir Kürdistan kurmayı - çevremizdeki ülkelerden en az birini ikna etmemiz gerekiyor. Onları ikna etmeden baÅŸaramayız. Bir partnere, ikna olmuÅŸ bir bölgesel ve uluslararası güce, bizi desteklemesi için ikna olmuÅŸ büyük bir kuvvete ihtiyacımız var.Â*Åžu an arzu ettiÄŸimiz ÅŸey, Irak içinde ekonomik bir bağımsızlıktır. Ve Irak'ın bütünlüğünü en çok tehdit eden kiÅŸi BaÅŸbakan Maliki'nin kendisidir. Çünkü Maliki, tek taraflı ve tek adam olarak hareket ediyor. Bu Irak'ın sorunlarını çözmez. Maliki ile ilgili Kürtler'in endiÅŸesi, sadece Kürtler'e ait de deÄŸil. Herhangi bir Åžii, Türkmen ya da Sünni ile konuÅŸursanız, tam olarak aynı endiÅŸelere sahip olduklarını görürsünüz. Gerçek olan bu. BaÅŸbakan'ın davranışlarından herkes mutsuz.
Kaynak: Haber7
