Ortadoğu'da yaşananlara değinen Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Türkiye'nin Libya için hiçbir fedakarlıktan kaçınmayacağını belirtirken Irak'ta yapılan hataların nelere malolduğuna dikkat çekti.
Davutoğlu, Hilton Oteli'nde, gazete ve haber kanalı temsilcileri ile bilgilendirme toplantısı düzenledi.
Toplantıda yaptığı konuşmada Davutoğlu, Ortadoğu bölgesinde yeni bir ortak aidiyet, kader birliğinin doğduğunu, Tunuslu biri kendini yaktığı zaman Bahreyn'de, Yemen'de yaşayanların ayağa kalktığını, bu bölgenin insanlarının artık her şeyi takip ettiğini ve birbirine bakarak tepki gösterdiğini ifade etti.
Tek bir grubun yönetmesi bile mümkün olmayan bir spontaneizmin, bir doğallığın oluştuğunu ve bunun görülmesi gerektiğini söyleyen Davutoğlu, ''Bu doğal akışın karşısında duran aktörler kaybedecekler. Öyle veya böyle, bugün veya yarın'' dedi.
Bütün bu olayların tek bir insanın ne kadar önemli olduğunu ortaya koyduğunu belirten Ahmet Davutoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Devletlerin, toplumların, büyük siyasi yapıların değil, tek bir sıradan bir insanın tarihi dönüştürebilme kabiliyetini ortaya koydu. O zaman tek bir insanın insan hakları konusunda da uluslararası bir yeni konvansiyona ihtiyaç var. O tek insanın gücü, kudreti çok önemli. Hak ve özgürlükler de oradan çıkıyor. Arap toplumu bunu keşfetti. 'Tek başıma, ağırlığımı koyabilirim bu tarihe' dedi. Psikolojik bir devrim yaşanıyor. Bu devrim, siyasal devrimlerden daha önemli.''
Arapça'nın dil olarak büyük bir cazibesi olduğunu ifade eden Davutoğlu, ''Dünyada eğer insanları harekete geçirmek istiyorsanız Arapça... En sıradan fikirleri bile büyük fikirler gibi yansıtabilirsiniz. Şiir okuyacaksanız Farsça ve Fransızca, eğer insanları harekete geçirecekseniz Arapça ve Almanca kullanacaksınız'' dedi.
Davutoğlu, Wikileaks ve başka etkilerle Arap halklarının kendi liderlerine olan güvenlerinin sarsıldığını belirtti.
Dışişleri Bakanı Davutoğlu, demokratik bir Türkiye'nin, otoriter bir Mısır'dan, Gazze olayına ya da İsrail'e karşı çok daha güçlü bir şekilde tepki verdiğini vurguladı.
-ORTADOĞU'DA İÇ BARIŞIN SAĞLANMASI-
Ahmet Davutoğlu, Türkiye'nin elinde gerekli bilgilerin bulunduğunu, ancak gösterilebilecek bir tepkinin, doğabilecek sonuçların hesap edilmesi gerektiğini söyledi.
Tunus'taki olaylarda hemen tepki verildiğini hatırlatan Davutoğlu, ''Tunuslu muhaliflerin hepsiyle irtibata geçilerek, bir müsteşar yardımcısı gönderildi. Tunus ve Mısır, Libya ve Yemen birbirine benziyor. Tunus'ta bir geçiş dönemi yaşanıyor, ama geçiş döneminde başta bulunan idareciler yine eski yöneticiler. Bizim öyle bir zamanlamayla oralara gitmemiz lazım ki halkla kurduğumuz gönül ve kader bağını sarsmamamız lazım. Daha halk o yönetime, o geçiş meşruiyetini vermeden önce bizim gidip bir şey yapmamız yanlış olur'' dedi.
Türkiye ve Mısır'ın köklü devlet geleneklerine sahip iki ülke olduğunu ve yaşanan olaylar sırasında insani yardımda bulunmak istediklerini belirten Davutoğlu, şöyle konuştu:
''Mısır'da olaylar başladı. Mısır'da olabilecek herhangi bir insani yardım ihtiyacıyla ilgili hazırlıklı olmak üzere bütün devlet kurumlarına yazı yazdık. Çünkü Mısır, Tunus gibi değil. 70 milyonluk büyük bir kitle ve büyük bir alana yayılmış büyük bir açlık ve bir sürü şey yaşanabilir. Bütün devlet kurumlarının ellerindeki stokları buna göre hazır tutması için talimat verdik. Çünkü bir kriz yaşanırsa önce biz ulaşmalıyız diye düşünüyoruz.''
-LİBYA'DAN TAHLİYELER-
Libya'daki olayların, Mısır'ın aksine çatışmalarla başlayan bir süreç olduğunu ifade eden Davutoğlu, ''Onun idare edilememesi durumunda siz de o çatışmasının bir parçası olabilirsiniz'' dedi.
Mısır'da yaşayan 3 bine yakın Türk vatandaşının 2-3 gün içinde tahliye edildiğini anlatan Davutoğlu, şunları söyledi:
''Şu an Libya, Mısır, Tunus'taki her kesimle bazen saatlik, bazen anlık bazda temas kuracak kanallarımız var. Bingazi'de, Trablus'ta kim ne düşünüyor... Vatandaşlarımızı bu kadar başarıyla şehir şehir topladıysak, o konvoyların geçiş yolundaki aşiret liderlerine giden mesajlarımız oldu. Yerel olarak kim kontrol ediyorsa onlarla temaslar kurduk.''
Başta Başbakan Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere herkesin sürece katkıda bulunduğunu anlatan Davutoğlu, ''Yoksa bir ülke düşünün, çöl, ulaşım şartları zor. 26-27 bin insanımızın bütün ülkeye yayıldığı şantiyelerde yaşadığı bir coğrafyadan bahsediyorsunuz. Şu veya bu taraftarı bir grupla bizim vatandaşımız, şantiyeler etrafında göğüs göğüse çarpışır halde olsaydı, 20 sene sonra nasıl hatırlanacaktı bu Türkler ile Libyalıların ortak vicdanında'' dedi.
''Osman Gazi-1'' ve ''Orhan Gazi-1'' feribotlarının Libya'dan yola çıkıp açık denize vardıkları haberini aldıkları gece hiç uyumadıklarını ifade eden Davutoğlu, ''Olaylar başladığı anda bütün kurumlarımızla birlikte Bakanlıkta bir toplantı yaptık. Üç aşamalı bir plan hazırladık. Ama birincisi eğer bütün havalaanları açık olursa, ulaşım imkanlarımız olursa hangi yolu takip edeceğiz. Eğer havaalanlarından biri ya da ikisi devre dışı kalırsa hangi yolu takip edeceğiz. Bütün havalimanı ve limanlar devre dışı kalırsa hangi yolu takip edeceğiz... Trablus ve Bingazi'ye uçakları gönderdik ve tahliyelere başladık. Bingazi Havaalanı çatışmalar yüzünden kapanma riski taşıdığında da denizyolunu kullandık'' diye konuştu.
-22 BİN 617 KİŞİ TAHLİYE EDİLDİ-
Davutoğlu, ''Bugün itibariyle 22 bin 617 kişiyi tahliye ettik. Havayoluyla 10 bin 319, denizyoluyla 8 bin 416, karayoluyla da 2 bin civarında Tunus ve Libya'ya geçişler oldu'' dedi.
Türkiye tahliye işlemlerine başladığı zaman, 20 ülkenin kendi vatandaşlarının da tahliye edilmesi için Türkiye'ye başvurduğunu anlatan Davutoğlu, bu ülke sayısının daha sonra 45, ardından da 52'ye yükseldiğini belirtti.
Şu ana kadar 52 ülkenin toplam 3340 vatandaşını tahliye etiklerini söyleyen Davutoğlu, ''Kriterleri de koyduk. Ama öncelikle bizim şirketlerimizde çalışan, dolayısıyla Türk himayesinde görünen yabancılar alındı. 1500 Vietnamlı tahliye ettik. İkincisi komşu havzalardan olan yoğun nüfusları tahliye ettik'' diye konuştu.
Uluslararası basının da Türkiye'nin başarısından söz ettiğini belirten Davutoğlu, ''Koordinasyon çok başarılı gitti, hiçbir şey aksamadı. Asker, sivil koordinasyonu, Ulaştırma Bakanlığı-Dışişleri Bakanlığı koordinasyonu, Afet ve Acil Durum Merkezi ve Dışişleri Bakanlığı koordinasyonu. Bütün dünya da takdir etti'' dedi.
Türkiye'nin Bingazi Başkonsolosu Ali Davutoğlu'nun kahramanca çalıştığını anlatan Davutoğlu, ''Başkonsolos Davutoğlu, yiyecek bekleyen vatandaşlarımıza yiyecek ulaştırdı. 3 bin kişiyi havaalanından alarak stadyuma götürdü. Bingazi'de ortaya çıkan yeni otoriteyle de temasa geçildi. Bunu sağlamak için hangi kanalların bölgede devreye girdiğini tahmin edemezsiniz. Bu bir devlet operasyonu ve hiçbir aksama olmadı'' dedi.
Davutoğlu, tahliye olaylarının yoğun olarak yaşandığı günlerde kriz masasına bir günde 13 bin 500 telefonun geldiğini belirtti. Ahmet Davutoğlu, feribotlarla gelenlerin mağdur edilmeden karşılandığını anlattı.
-''TEK BİR BİREYİN HİSSİYATINDAN KOPMAMAMIZ LAZIM''-
Avustralya Dışişleri Bakanının, bir konsolosluk görevlisinin nerede olduğunun belli olmadığını ifade ederek, bu kişinin bulunması için yardım talebinde bulunduğunu anlatan Ahmet Davutoğlu, şöyle konuştu:
''İngiltere ve Avustralya, bu bölgedeki büyükelçilik ve konsolosluklarını kapattı ve bütün yetkiyi Türkiye'ye devrettiler. Türkiye olarak bugün orada İngiltere ve Avustralya'nın çıkarlarını da temsil ediyoruz. Bundan dolayı Avustralyalı konsolosluk görevlisinin bulunması için yardım talebinde bulundular. Avustralya Dışişleri Bakanı, 'Konsolosluk elemanımız son askeri uçakla Türkiye'ye ulaştı. Sana çok şey borçluyum' şeklinde mesaj gönderdi. Alabildiğimiz kadar yabancı ülke vatandaşlarını da aldık. Bundan sonra da gemilerimiz yabancıların getirilmesi için tahliye işlemlerini sürdürecek. Bu, işin insani boyutu. Türkiye'nin bu insani boyut sebebiyle kazandığı olağanüstü bir itibar var. Bu, Türk devletinin nasıl çalıştığını gösteren bir başarı tablosu. Bütün bölgeyi kuşatan, o bölgenin tek bir bireyine bile hitap eden bir dış politikamız var. O tek bir bireyin hissiyatından kopmamamız lazım. Her ülkenin iç şartlarına doğru yaklaşımla çözüm oluşturmak lazım. Şu an hem Bingazi hem Trablus ile doğrudan kanalları olan ve her an her türlü mesajı karşılıklı olarak da toplu olarak da değerlendirebilecek ülke olarak belki de bir Türkiye vardır. Bizim için Libyalı var. Libya'nın hepsi azizdir. Onların kaderi de bizim kaderimizdir.
Bundan sonra çözüm için ne yapılabilirse yapacağız. Libya için hiçbir fedakarlıktan kaçınmayacağız. Yine biz, dış müdahaleye karşıyız. Çünkü dış müdahale Libya'da durumu iyileştirmez, kötüleştirir. Çünkü biz Libya'daki bütün taraflarla konuşuyoruz. Dış müdahale isteyen tek bir taraf yok. Yani muhalefet 'Gelin, bizi kurtarın' diye bağırmıyor. 'Yapılacak her müdahale benim durumumu kötüleştirir' diyor. Türkiye olarak neyi istemiyoruz Libya'da? Bingazi ve Trablus şeklinde ikiye bölünmesini istemiyoruz. Irak'ta yapılan hataların Libya'da yapılmaması lazım. Bingazi'deki iç dönüşümü gölgede bırakacak şekilde bir Arap-Batı, İslam-Batı, Libya-Batı gibi bir çatışmanın görüntüsünün de ortaya çıkmaması lazım. Libya içinde bir iç gerilimin de yaşanmaması, Libya halkının hayat şartlarının zorlaştırılmaması lazım ki bu dönüşüm herhangi bir şekilde şaibe altında kalmasın. Bizim yaptığımız bütün çaba da bu yönde. Bu tarihi süreci yaşarken, biraz heyecan duymak, o sürecin hakkını vermek lazım. Ama tek tek ülkelerin yaşadığı günlük olaylarda da realist, orada insan kaybına yol açmayacak yöntemlerin bulunması lazım.''
