İngiliz Kraliyet Enstitüsü, Chatham House adlı düşünce kuruluşunda, ''Türkiye'nin Değişen Dünyada Dış Politikası'' konulu bir konuşma yapan CHP lideri Kılıçdaroğlu, AB'nin yaptığı en büyük hatayı açıkladı.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, ''Kıbrıs sorunu çözülmeden, Güney Kıbrıs Rum yönetimini AB'ye almak ve üstüne üstlük Kıbrıs konusunu Türkiye'nin üyeliğiyle irtibatlandırmak belki de AB siyasetçileri tarafından yapılan en büyük hata olmuştur'' dedi.
Kılıçdaroğlu, İngiliz Kraliyet Enstitüsü, Chatham House adlı düşünce kuruluşunda, ''Türkiye'nin Değişen Dünyada Dış Politikası'' konulu bir konuşma yaptı. Kılıçdaroğlu, konuşmasında CHP'nin siyasal amacının, Atatürk'ün Cumhuriyeti kurarken temel aldığı çağdaş ilkelerden, sosyal demokrasinin ideallerinden ve evrensel uygarlığın değerlerinden aldığı esinle Türkiye'yi yaratıcı, demokratik ve ilerici bir toplum haline getirmek olduğunu söyledi. Kılıçdaroğlu, partiye bu süreçte yön veren etkenlerin sosyal demokrat bir vizyon ve sosyal bir devlette adil ve müreffeh bir topluma ulaşma ideali olduğunu kaydetti.
Türkiye'nin son 10 yıl içinde AK Parti yönetiminde gerilediğini iddia eden Kılıçdaroğlu, ''İnsanlarımız kendini güvensiz, huzursuz ve mutsuz hissetmektedir. İşsizlik çok yaygınlaşmıştır. Gençler umutsuzdur. Kadınlar marjinalize olmuştur. İktidardaki AKP, Türkiye'nin altın çağını geçmişte aramaktadır, CHP ise ülkemizin altın çağını gelecekte görmektedir. AKP'nin tek adam idaresine dayalı, parlamentodaki parti çoğunluğunun kayıtsız, şartsız lideri desteklediği yönetim şekli, Türkiye'de demokrasinin gelişmesine hizmet etmemektedir. CHP olarak Türkiye'de son dönemde her alana yaygınlaştığı görülen yolsuzluklara son vermekte kararlıyız'' diye konuştu.
-MERKEL'İN ''AYRICALIKLI ORTAKLIK'' ÖNERİSİ-
CHP'nin AB'ye üye olma hedefine bağlı olduğunu ifade eden Kılıçdaroğlu, bu hedeften kasıtlarının tam üyelik olduğunu, bunun dışında ''ayrıcalıklı ortaklık ya da başka bir formül'' bağlamında hiçbir alternatifi kabul görmesinin söz konusu olamayacağını söyledi.
AB üyeliğinin Türkiye için basit bir dış politika konusundan ibaret olmadığını kaydeden Kılıçdaroğlu, Türkiye'nin üyeliğinin de AB için basit bir konu oluşturmadığını belirtti.
Almanya Başbakanı Angela Merkel'in ortaya attığı ''ayrıcalıklı ortaklık'' fikrine Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy'nin de sahip çıktığını aktaran Kılıçdaroğlu, ''Bu fikir, Türkiye'de AB'ye bakışı inanılmaz biçimde olumsuz etkilemiştir. Bu durum zaten Avro-Atlantik camiası üyeliğinde kendini evinde hissetmeyen AKP'yi, AB projesini iyice arka plana atmaya, uyum çalışmalarını karşı tarafa atfettiği birtakım bahanelerle yavaşlatmaya yöneltmiştir'' diye konuştu.
-''KIBRIS İÇİN TÜRK TARAFI HER ŞEYİ YAPTI''-
''Kıbrıs sorunu çözülmeden Güney Kıbrıs Rum yönetimini AB'ye almak ve üstüne üstlük Kıbrıs konusunu Türkiye'nin üyeliğiyle irtibatlandırmak belki de AB siyasetçileri tarafından yapılan en büyük hata olmuştur'' diyen Kılıçdaroğlu, Kıbrıs konusunda Türk tarafının çözüm için yapabileceği her şeyi yaptığını söyledi.
Kemal Kılıçdaroğlu, Kıbrıslı Rumların ek protokol uyarınca limanların açılmasını istediğini ancak bunlarla bağlantılı olarak AB tarafından verilen KKTC ile doğrudan ticaretin başlatılması taahhüdünün yerine getirilmesini engellediklerini kaydetti.
Kılıçdaroğlu, Kıbrıs için Türk tarafından yeni açılımlar beklemenin hem gerçekçi olmayacağını hem de böyle bir açılım olanağı kalmadığını bildirdi.
AB'nin Türkiye'ye yönelik taahhütlerini yerine getirmeyi çoğu zaman başaramadığını savunan Kılıçdaroğlu, ''Ek protokolün iş gücünün serbest dolaşımını öngören hükümleri, hiçbir zaman yerine getirilmemiştir. Yunanistan'ın üyeliğinin Türkiye'nin katılım sürecini etkilemeyeceği yolunda verilen söz tutulmamıştır. Bazı AB liderleri, geçmişte ve bugün Türkiye'nin üyeliğine karşı açıkça pozisyon almaktadırlar. Hem AB, hem Türkiye bu süreçte tıkanıklıkların aşılması ve yeniden hızlı ve sürdürülebilir bir ilerleme için ellerinden gelen tüm gayreti göstermelidirler'' ifadelerini kullandı.
Türk-Amerikan ilişkilerinde ciddi bir gerileme yaşandığını ileri süren Kılıçdaroğlu, ''CHP, Türk-Amerikan ilişkilerinin yeniden eşitlik, karşılıklı güven ve saygı ile birbirinin meşru çıkarlarını gözetmeye dayalı işlevsel bir yola sokulması gerektiği görüşündedir'' dedi.
Ortadoğu'daki olaylara da değinen Kılıçdaroğlu, bölgede zaman zaman şiddet boyutlarına varan halk hareketlerinin hemen hiçbirinde batı karşıtı eylem ve söylemlerin öne çıkmadığını kaydederek, ''Bu bence hepimizin üzerinde durması gereken bir husustur. Türkiye buradan hareketle batılı kimliğinin bölge için taşıdığı önemi bir kez daha değerlendirmeli, Batılı ülkeler de Ortadoğu halklarını kendilerine karşı döndürmeyecek siyasi yaklaşımlarla bölgede barış, refah ve demokrasinin yerleşmesine katkı sağlamalıdır'' diye konuştu.
-TÜRKİYE-İSRAİL İLİŞKİLERİ-
Chatham House'daki konuşmasının ardından katılımcıların sorularını yanıtlayan Kılıçdaroğlu, Gazze sorunu ve İsrail-Filistin anlaşmazlığı konusundaki görüşünün sorulması üzerine, ''Gazze konusunda, İsrail'le bizim Mavi Marmara sorunumuz çıktı'' dedi. Bu olayda 9 kişinin öldürülmesinin ''doğru bir olay olmadığını'' ifade eden Kılıçdaroğlu, şöyle konuştu:
''Bu, bizim kamuoyumuzda bütün siyasal partilerin ortak tepki vermesine yol açtı ama CHP iktidar olsaydı ne olurdu, biz Mavi Marmara gibi bir geminin Türk kara sularından dışarıya çıkmasına izin vermezdik. İsrail ile ilişkilerin bozulmasını istemezdik.''
İsrail ile ilişkilerin kesilmesinin ''doğru bir uygulama olmadığını'' kaydeden Kılıçdaroğlu, ''Hem 'sıfır sorun' diyeceksiniz, hem yeni sorun alanları yaratacaksınız; bu, kendi içinde ciddi bir çelişki'' dedi.
Kılıçdaroğlu, İsrail ile ilişkilerin sağlıklı bir zemine oturmasını istediklerini kaydederek, ''İsrail'in bu konuda yapacakları var, artı Türkiye'nin de yapacakları var. Umuyoruz, Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkiler eskiden olduğu gibi sağlıklı bir zemine oturmuş olsun'' diye konuştu.
-''AB BUNA 'REFORM' DEDİ''-
Kıbrıs sorununa ilişkin bir soru üzerine de Kılıçdaroğlu, bu konuda geçmişe takılıp kalınmaması gerektiğini ifade ederek, AB'nin Kıbrıs sorununun içine girmesinin çözümsüzlük getireceğini, BM'nin konuya daha fazla dahil olmasını istediklerini ifade etti.
AB'nin Türkiye'de yapılan reformlara destek vermesini eleştiren Kılıçdaroğlu, ''Yargı bağımsızlığı, anayasada referandum değişikliğiyle elimizin altından kayıp giderken, AB buna 'reform' dedi, Anayasada son yapılan referandum değişikliklere AB 'reform' dedi; hangi reform?'' diye sordu.
Kılıçdaroğlu, görüştüğü AB yetkililerine, ''Siz bu değişiklikleri destekleyerek, Türkiye'nin AB'den uzaklaşmasına yol açıyorsunuz'' dediğini ifade etti.
''Türkiye'nin Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerine bir model olup olamayacağının'' sorulması üzerine de Kılıçdaroğlu, şunları söyledi:
''Model olarak algılanmasının nedeni, Türkiye ile bu ülkelerin Müslüman olmaları. Türkiye, batılı kimliğiyle laik yapısıyla anayasası, parlamentosu, çoğulcu demokrasisiyle aslında o ülkelere örnek olabilir. Bizi örnek almalarından da mutlu oluruz. Sorunumuz şurada, sorun bizim yöneticilerin, Ortadoğu yöneticilerine benzemek istemelerinden kaynaklanıyor. Arada ciddi bir paradoks var.''
AK Parti'nin dış politikasına ilişkin bir soruya da Kılıçdaroğlu, ''Dış politikada AKP, kaygılar yarattı. İran'la, Ortadoğuyla, AB ile ilişkilerde kaygılar yarattı. Örneğin şu söylemi biz kabul etmeyiz 'AB ilişkileri tıkandı, siz bizim fişimizi çekin'. Yok böyle bir şey, biz bu mesafeyi kolay almadık. Eğer Türkiye, AB sürecinde bir adım atmışsa karşı tarafın da aynı adımı atması için zorlarız'' yanıtını verdi.
Kemal Kılıçdaroğlu, Chatham House'daki konuşmasından önce, İngiltere'nin AB İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı David Lidington'la görüştü. Kılıçdaroğlu'nun bugün Oxford Üniversitesinde bir konuşma yapması ve ardından İngiltere'den ayrılması bekleniyor.
