Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Sosyal Politikalar Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Serdar Sayan, İstanbul'da istihdamın kriz öncesi seviyeleri yakaladığını bildirdi.

Sayan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, TOBB, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (TOBB ETÜ) ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) işbirliğiyle yürütülen Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri (BECERİ'10) Projesi'nin tanıtım toplantısında, 19 İlin İşgücü İhtiyaç Analiz çalışmasının İstanbul ile ilgili kısmının detaylarına ilişkin yaptığı konuşmada, İstanbul'da çalışanların yüzde 30'unun imalat sanayisinde istihdam edildiğini belirterek, İstanbul sanayisinin yarıdan fazlasını tekstil, metal eşya, makine araç ve gereçleri firmalarının oluşturduğunu söyledi.
2004 yılından bu yana ihracatta tekstil ve otomotivin payı düşerken demir-çelik ve demir dışı metaller sektörünün payının giderek artmakta olduğuna dikkati çeken Sayan, İstanbul'un ihracatında Avrupa ülkeleri ve ABD'nin yanı sıra Rusya, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin ön planda bulunduğunu kaydetti.

Sayan, son yıllarda Avrupa'da pazar payı azalırken Mısır ve Irak'ta pazar payının artmış olduğunu, İstanbul istihdam düzeyinin ise kriz öncesi seviyeleri yakaladığını vurguladı.

Prof. Dr. Serdar Sayan, 81 il içinde İstanbul'un yüzde 17'lik işsizlik oranı ile işsizliğin en yüksek olduğu iller arasında 16. sırada bulunduğunu ve işgücüne katılım oranında ise yüzde 47 ile bu oranın en düşük olduğu 33. il olduğunu vurguladı.

İstanbul'da firma büyüklüklerine göre istihdam dağılımına bakıldığında genellikle dengeli bir dağılımın gözlendiğini, ölçeğe göre bir yoğunlaşmanın olmadığını belirten Sayan, bu dengeli dağılımın imalat sanayisinde 10 ile 49 kişi arasında çalıştıran firmalar lehine bozulduğunu ve küçük firmalarda istihdamın fazla olduğunu ifade etti.

EĞİTİM DÜZEYİ VE KADIN İSTİHDAMI TÜRKİYE ORTALAMASININ ÜSTÜNDE

Geçtiğimiz üç ay içerisinde İstanbul Sanayi Odası (İSO ) işbirliği ile GFK tarafından uygulanan ve toplam 1544 firmayı kapsayan anket çalışmasının ön sonuçlarına göre, İstanbul'da sanayi çalışanlarının eğitim düzeyi Türkiye ortalamasının oldukça üstünde bulunuyor. Diğer taraftan, sanayide kadın istihdamının da Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu görülüyor.

İstanbul'da sanayi tesislerinde çalışanların yüzde 25'i kadın iken bu oran Türkiye genelinde yüzde 22 olarak ortaya çıkıyor. Ayrıca İstanbul'da 25-34 yaş arası çalışanların sayısı Türkiye ortalamasından daha fazla iken 35 yaş üzeri çalışanların sayısının ise Türkiye ortalamasından daha az olduğu da elde edilen bulgular arasında yer alıyor.

BECERİ UYUMSUZLUĞUNUN NEDENİ YETERSİZ MESLEKİ EĞİTİM

İstanbul İşgücü Piyasası Analizleri sonunda ortaya çıkan önemli sonuçlardan biri de firmaların faaliyetlerini sürdürmede ciddi beceri uyumsuzlukları yaşadıkları yönünde. Beceri uyumsuzluğunun nedenleri arasında mesleki eğitimin yetersizliği yüzde 73 ile başı çekerken deneyim eksikliği de yüzde 60 ile ikinci sırada yer alıyor.

Özellikle personel temininde güçlük çekilen iş kollarına bakıldığı zaman ise yine deneyim eksikliği ve mesleki beceri eksikliğinin yanı sıra piyasada yeterli personelin bulunamayışı sorunu da öne çıkıyor. Firmaların en temel becerileri teminde dahi sıkıntı yaşadıklarını belirtmeleri ise beceri uyumsuzluğunun ciddiyetini ortaya koyan önemli bulgular arasında.

Analiz sonuçları ayrıca İstanbul'da mevcut mesleki profil ile açık pozisyonların farklılaştığına da işaret ediyor. Anket sonuçlarına göre zor bulunan mesleklerin çoğunda stajyer talep edildiği görülürken makineci (dikiş), CNC tezgah operatörü, kaynakçı ve ütücü de zor bulunan meslekler arasında ilk sıralarda yer alıyor.

İstanbul'da en çok stajyer talep edilen meslekler Türkiye'den bir miktar farklılaşmakla birlikte benzerlikler gösteriyor.

Türkiye genelinde en çok talep edilen meslek makineci (dikiş) ve bu meslek İstanbul için yapılan sıralamada da birinci sırada bulunuyor. Ayrıca kalite kontrolcü ve kaynakçı meslekleri de hem Türkiye genelinde hem de İstanbul'da en çok stajyer talep edilen 10 meslek arasında yer aldı.

İstanbul'daki firmalardan alınan stajyer talebi toplam 19 ilden alınan stajyer talebinin yüzde 24'ünü oluşturuyor.

Ancak İstanbul'da anket yapılan firma sayısının toplamın yüzde 31'ini oluşturduğu düşünülürse diğer illere kıyasla İstanbul'dan gelen talebin ortalamanın çok altında yer aldığı görülüyor.

İstanbul'da firma başına düşen stajyer sayısı da 3 kişi olarak hesaplanırken, yapılan sıralamada İstanbul'un diğer illere göre alt sıralarda yer aldığı gözleniyor.