Türkiye-İran ilişkilerinde protokol damgası   Konuyu açan: alptraum   İlk Mesaj: 12-21-2010 (13:56)   Son Mesaj: 12-21-2010 (13:56)    Cevap: 0    Gösterim: 426  

    12-21-2010

    Türkiye-İran ilişkilerinde protokol damgası

    Türkiye-İran ilişkilerinde protokol damgası


    Türkiye ile İran arasında işbirliği ve ilişkilerin pekiştirilmesine yönelik karşılıklı üst düzey ziyaretlerde imzalanan mutabakat zaptları, 2010'a damgasını vurdu.

    Taraflar arasında kültür, turizm, sanayi, ticaret, tarım, hayvancılık, sağlık, çevre, inşaat sektörü ve konut yapımı konularında işbirliğini öngören mutabakat zaptları imzalandı.
    İran'ın nükleer enerji faaliyetleri ve Batılı ülkelerle yaşanan sorunları çözmeye yönelik Türkiye'nin girişimleri ve bu yönde atılan adımlar 2010'da kayda değer diğer önemli bir gelişme oldu. Nükleer krizin aşılmasına yönelik olarak Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun İranlı ve Batılı muhataplarıyla görüşmeleri sonucu uranyum takasına ilişkin bir anlaşma sağlandı.

    Türkiye, İran ve Brezilya'nın ortak formülüyle hazırlanan "Tahran Bildirisi" Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ve Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva'nın Tahran'da bir araya geldikleri üçlü zirvede imzalandı.

    Üç ülke Dışişleri Bakanlarının imzaladığı Bildiri, uranyum takasının Türkiye'de yapılmasını öngörüyordu.

    Türkiye ile İran arasında 2010'da yapılan karşılıklı ziyaretler ve gelişmelerin kronolojik sıralaması şöyle:

    7 Ocak: İran Sanayi ve Maden Bakanı Ali Ekber Mehrabiyan, Türkiye'ye yaptığı ziyarette ikili ilişkilerin geliştirilmesine yönelik görüşmelerde bulundu.

    16 Ocak: İran Kültür Bakanı Muhammed Hüseyni, "İstanbul'un 2010 Avrupa Kültür Başkenti" seçilmesinden dolayı İstanbul'da düzenlenen törenlere katıldı.

    25 Ocak: İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi, İstanbul'da düzenlenen "Afganistan'ın Komşuları Bölgesel Zirvesi"ne katıldı.

    2 Şubat: İran Dışişleri Bakanı Menuçehr Mutteki, temaslarda bulunmak üzere Türkiye'ye gitti.

    Mutteki, ziyareti kapsamında Türkiye-İran 21. Karma Ekonomik Komisyon (KEK) Toplantısına katıldı.

    6 Şubat: Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, resmi davet üzerine İran'a geldi.

    Günay, üç günlük ziyareti kapsamında Kültür Bakanı Muhammed Hüseyni, Kültür Mirası, Turizm ve El Sanatları Kurumu Başkanı Hamid Begai ve İslami Kültür ve İletişim Kurumu Başkanı Mehdi Mustafavi ile görüşmelerde bulundu.

    Türkiye ile İran arasında, kültür ve turizm alanlarında işbirliğini öngören bir protokol, Günay ile İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, aynı zamanda Kültür Mirası, Turizm ve El Sanatları Kurumu Başkanı olan Hamid Begai tarafından imzalandı.

    16 Şubat: Dışişleri Bakanı Ahmed Davutoğlu, temaslarda bulunmak üzere İran'a geldi. Davutoğlu, günübirlik ziyaretinde İranlı yetkililerle ikili, bölgesel ve uluslararası konularda görüş alışverişinde bulundu. Görüşmelerde öncelikli olarak, İran ile nükleer güç sahibi bazı ülkeler arasında sonuç alınamayan nükleer müzakereler konusundaki son durum da ele alındı.

    Davutoğlu, ziyareti kapsamında Dışişleri Bakanı Menuçehr Mutteki, Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, Meclis Başkanı Ali Laricani ve Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri ve nükleer Başmüzakereci Said Celili ile bir araya geldi.

    17 Şubat: İran Eğitim Bakanı Hamid Rıza Hacıbabayi, Türkiye'ye yaptığı ziyaret kapsamında Milli Eğitim Bakanı Nimet Çubukçu, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç ve Meclis Başkanı Mehmet Ali Şahin ile görüştü.

    24 Şubat: Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, temaslarda bulunmak üzere İran'a geldi. Yılmaz, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) ülkelerinin katılımıyla Tahran'da düzenlenen "Küresel mali kriz ve EİT üyelerinin aldığı derslerle kazandıkları tecrübeler" konulu toplantıya katıldı.

    2 Mart: Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, "1. D-8 Ülkeleri Sanayi Bakanları Toplantısı"na katılmak üzere İran'a geldi. Ziyaret sırasında Türkiye ile İran arasında sanayi ve ticaret alanlarında ilişkileri artırmayı öngören bir mutabakat zaptı imzalandı.

    27 Mart: Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, "Nevruz Bayramı Kutlamaları" törenlerine katılmak üzere İran'a geldi. Çiçek, İran'ın ev sahipliğinde uluslararası düzeyde bu yıl ilki yapılan Tahran'daki "Nevruz Bayramı Kutlamaları" törenine katılan ülke liderleri ve temsilcilerine hitap etti.

    19 Nisan: Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, temaslarda bulunmak üzere Tahran'a geldi. Davutoğlu'nun İranlı yetkililerle görüşmelerinde ikili, bölgesel ve uluslararası konuların yanı sıra İran'ın nükleer enerji faaliyetleri ele alındı.

    Davutoğlu, Dışişleri Bakanı Menuçehr Mutteki, Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili, Meclis Başkanı Ali Laricani ve Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ile ayrı ayrı görüştü.

    7 Mayıs: İran Dışişleri Bakanı Menuçehr Mutteki, İstanbul'a giderek Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile görüştü.

    11 Mayıs: Spordan Sorumlu Devlet Bakanı Faruk Nafiz Özak, İran'a geldi. Özak, Tahran'daki temasları kapsamında Spordan Sorumlu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Ali Saidlu ile görüştü.

    15 Mayıs: Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, İran'a yaptığı ziyaret kapsamında 3. Dönem Türkiye-İran Tarım Yürütme Komitesi Toplantısına katıldı.

    İki ülke teknik heyetleri arasındaki görüşmelerde tarım ve hayvancılık alanlarında işbirliğini geliştirmeye yönelik konular ele alındı ve tarım alanında işbirliğini öngören bir mutabakat zaptı imzalandı.

    Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker ile İran Tarım Bakanı Sadık Haliliyan'ın huzurunda imzalanan mutabakat zaptı, iki ülkenin tarım ve hayvancılık alanlarında işbirliği yapmalarını öngörüyor.

    16 Mayıs: Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, uranyum takasına ilişkin görüşmelerde bulunmak üzere İran'a geldi. Davutoğlu, ev sahibi ülkenin Dışişleri Bakanı Menuçehr Mutteki ve Brezilya Dışişleri Bakanı Celso Amorim ile Tahran'da bir araya geldi.

    Görüşmelerde, İran ve Batı arasındaki uranyum takasına ilişkin BM Güvenlik Konseyinin geçici üyeleri Türkiye ve Brezilya'nın girişimiyle gündeme gelen yeni formüller ele alındı.

    Davutoğlu, Amorim ve Mutteki ile heyetler arasında yaklaşık 18 saat süren görüşmelerin ardından, uranyum takası konusunda üç ülkenin ortak formülünde mutabakat sağlandı.

    17 Mayıs: Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, uranyum takasına ilişkin görüşmelerde bulunmak üzere İran'a geldi. Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ve Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva ile bir araya geldi. Görüşmelerde uranyum takası konusu ele alındı.

    İran ile Viyana grubu (ABD, Rusya, Fransa, UAEK) arasında uranyum takasını öngören, Türkiye, Brezilya ve İran'ın ortak formülüyle ilgili anlaşma Erdoğan, Ahmedinejad ve Lula da Silva'nın huzurunda üç ülkenin Dışişleri Bakanları tarafından imzalandı.

    Tahran Bildirisinin hayata geçirilmesi halinde taraflar arasındaki uranyum takası Türkiye'de yapılacak.

    7 Haziran: İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, Asya'da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı (AİGK/CICA) Üçüncü Devlet ve Hükümet Başkanları zirvesine katılmak üzere İstanbul'a gitti.

    13 Haziran: TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin, resmi temaslarda bulunmak üzere İran'a geldi.

    Şahin, İran Meclis Başkanı Ali Laricani, Dışişleri Bakanı Menuçehr Mutteki, Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ile ayrı ayrı bir araya geldi.

    Görüşmelerde ikili, bölgesel ve uluslararası konular ele alındı, iki ülke meclisleri arasında ilişkilerin geliştirilmesi konuları değerlendirildi.

    23 Haziran: İş Bakanı Abdülrıza Şeyhülislami, Türkiye'ye yaptığı ziyarette, Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer ve Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz ile görüştü.

    24 Haziran: Sağlık Bakanı Recep Akdağ, Tahran'a yaptığı ziyaretin ilk gününde Sağlık Bakanı Merziye Vahid Destcerdi ile görüştü. Baş başa ve heyetler arası görüşmelerde Türkiye ile İran arasında sağlık alanında işbirliği konuları ele alındı.

    Akdağ ve Destcerdi tarafından imzalanan mutabakat zaptı, bilgi ve uzman değişimi dahil, sağlıkla ilgili ortak işbirliği alanları oluşturulmasını öngörüyor.

    17 Temmuz: Bayındırlık ve İskan Bakanı Mustafa Demir, çalışma ziyareti kapsamında İran'a geldi. Demir, İran Bayındırlık ve İskan Bakanı Ali Nikzad, Sanayi ve Maden Bakanı Ali Ekber Mehrabiyan ile Çalışma ve Sosyal İşler Bakanı Abdülrıza Şeyhülislami ile ayrı ayrı görüştü.

    Türkiye ile İran arasında, inşaat sektörü ve konut yapımı alanlarında işbirliğini öngören bir mutabakat zaptı imzalandı.

    Bayındırlık ve İskan Bakanı Mustafa Demir ile İran Bayındırlık ve İskan Bakanı Ali Nikzad tarafından Tahran'da imzalanan mutabakat zaptı, inşaat sektörüyle ilgili bilgi ve tecrübelerin paylaşımını, toplu konut projeleri konusunda ortak çalışmayı, araştırma ve uzmanların eğitimini, inşaat malzemeleri üretimi ile son teknoloji ürünlerinden yararlanmayı öngörüyor.

    22 Temmuz: İran Petrol Bakanı Mesud Mir Kazımi Türkiye'ye gitti.

    15 Eylül: İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi, Türkiye'ye gitti.

    Rahimi'ye Kültür Bakanı Muhammed Hüseyni, Sanayi ve Maden Bakanı Ali Ekber Mehrabiyan, Ticaret Bakanı Mehdi Gazanferi, Ekonomi Bakanı Şemseddin Hüseyni, Merkez Bankası Başkanı Mahmud Behmeni, İsfahan, Doğu ve Batı Azerbaycan eyaletleri valileri, bir grup milletvekili ve iş adamları eşlik etti.

    29 Eylül: Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu, Tahran'da düzenlenen, ev sahibi ülkenin yanı sıra Suriye, Irak ve Katar'dan çevre bakanları ve temsilcilerin katıldığı "Çevre ve Meteoroloji Alanında İşbirliği 2. Bakanlar Toplantısı" için İran'a geldi.

    Eroğlu, İran Tarım Bakanı Sadık Haliliyan ile, "Tabii Kaynaklar ve Su Havzası Amenajmanı" başlıklı bir mutabakat zaptını imzaladı.

    19 Ekim: Devlet Bakanı Hayati Yazıcı, "İpek Yolu" konulu foruma katılmak üzere İran'a geldi.

    Tahran'da düzenlenen "İpek Yolu Ülkeleri Arasında Ticaretin Geliştirilmesi ve Kolaylaştırılmasında Gümrük İdarelerinin Rolü Konulu 3. Uluslararası Forum"a katılan Yazıcı, İran Ekonomi Bakanı Şemseddin Hüseyni ile de bir araya geldi.

    10 Kasım: TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Murat Mercan, İran Meclisi Milli Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Başkanı Alaaddin Burucerdi'nin resmi daveti üzerine İran'a geldi.

    Türkiye'nin Tahran Büyükelçiliği ve Tahran Üniversitesi Kafkas Araştırmaları Enstitüsünün işbirliğiyle düzenlenen "Türk Dış Politikası" konulu konferansta konuşan Mercan, Dışişleri Bakanı Menuçehr Mutteki, Meclis Başkanı Ali Laricani ve Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi ile ayrı ayrı bir araya geldi.




    Türkiye-İran ilişkilerinde protokol damgası Yorumları