Cezayir Kanser ve Tütün Kontrolü Derneği Başkanı Prof. Dr. Hamdi Şerif Muhtar, Türkiye'yi sigarayla savaş konusunda uzun yıllardır takip ettiklerini belirterek ''Doğrusunu isterseniz Türkiye'nin yüzde yüz dumansız hava sahası projesini hayata geçirebileceğine hiç ihtimal vermemiştik'' dedi.
Tütün mamullerine tiryakilikleriyle bilinen Tunus, Cezayir ve Fas gibi Kuzey Afrika ülkelerinden bir heyet, Türkiye'nin uyguladığı ''Dumansız Hava Sahası'' projesini yakından incelemek ve ilgililerle temaslarda bulunmak üzere İstanbul'a geldi.
İncelemelere ilişkin AA muhabirine bilgi veren Cezayir Kanser ve Tütün Kontrolü Derneği Başkanı Prof. Dr. Hamdi Şerif Muhtar, öncelikle kanserle mücadeleye başladığına değinerek, daha sonra kanserin tütünle olan ilişkisini gördüğünü ve tütünle mücadeleye başladığını söyledi.
Muhtar, tütün ve tütün mamulleri ile mücadelede başarılı olmanın sadece doktor olarak mümkün olmadığını ve topluma çıkarak bunu anlatmak gerektiğini fark ettiğini belirtti. Cezayir'de tütün kullanımının çok fazla yaygınlaştığını ve tütün mamulleri kullanım oranlarının son 20 yılda üç kat arttığını aktaran Muhtar, tütünle mücadelede Türkiye'nin deneyimlerini ve başarılarını paylaşmak için İstanbul'a geldiklerini vurguladı.
Cezayir'de tütünle mücadelede konusunda bir yasa olduğunu ancak kimsenin buna uymadığını kaydeden Muhtar, sözlerine şöyle devam etti:
''Biz devleti bu konuda yönlendirmek için çalışıyoruz. Yıllardır süregelen uğraşlarımız tütün kontrolü konusunda denetimlerin gelmesini sağladı. Tütünle mücadelede Türkiye'yi 20 yıldır yakından takip ediyoruz. Tütün kontrolü konusunda neler yapacak, hangi uygulamalara imza atacak diye merak ediyoruz. Çünkü bizim için Kanada'yı ve ya ABD'yi takip etmek, onların yaptıklarını uygulamak kolay değil ve istenen şey de değil. Ancak Türkiye'yle çok benzerliklerimiz var. Doğrusunu isterseniz biz Türkiye'nin tütünle mücadelede yüzde yüz dumansız hava sahası projesini hayata geçirebileceğine hiç ihtimal vermemiştik. Türkiye'nin dumansız hava sahası projesini uygulamaya koyduğunu duyunca çok şaşırdık, bizim için ilginç bir sürprizdi. Önce inanamadık fakat gördük ki Türkiye bunu başardı. Çok mutlu oldum Türkiye adına. İlgili arkadaşlarla konuşurken Türkler yaptıysa biz de yaparız dedik ve buraya geldik. Hem bu konuda Türkiye'yi model almak, hem de buradaki meslektaşlarımızın bize vereceği önerileri, yapacakları uyarı ve hatırlatmaları almak için buradayız. Buradan aldığımız deneyimleri ve bilgileri ülkemize götürüp orada uygulamaya koymaya çalışacağız.
Hükümetimiz ve parlamentomuz tütünle mücadelede açık bir siyasi irade göstermiş değil. Bu iradenin ortaya çıkması için mücadele ediyoruz ki siyasilerin de destek verdiği bir politikaya dönüşebilsin.''
Tunus Salah Aziz Kanser Enstitüsü Epistemeoloji ve Tütün Kontrolü Uzmanı Dr. Ben Ayub ise tütünle mücadelede Türkiye'nin sırrının kurumlar arası iş birliğinde saklı olduğunu belirterek, ''Dumansız hava sahası projesinin başarıya ulaşmasının sırrı, Türkiye'deki siyasi kurumların mükemmel iş birliğidir'' dedi.
Doktorların ve diğer sağlık uzmanlarının tütün kontrolü konusunda bilgilenmeleri için eğitimler verdiğini ve gençlik kollarını tütünle savaş konusunda harekete geçiren programlar hazırladığını ifade eden Ayub, Tunus'ta erkeklerin yüzde 30'unun tütün kullandığını aktardı. Kadınlarda oranın erkeklere kıyasla çok düşük olduğunu ancak yapılan anketlere katılan bayanların erkekler kadar rahat cevap vermedikleri için bu oranda emin olmadıklarını bildiren Ayub, kadınlar arasında tütün kullanım oranının ise hızla arttığına değindi.
-''TÜRKİYE'NİN DENEYİMLERİNDEN VE BAŞARILI POLİTİKALARINDAN FAYDALANMAK''-
Türkiye ile Tunus'un özellikle Osmanlı Devleti sayesinde yakın geçmişi olan iki ülke olduğunun altını çizen Ayub, şunları söyledi:
''Halklarımız, Osmanlı geçmişine sahip olma ve birçok ortak unsura sahip olma sebebiyle birbirine benziyor. Türkiye'de uygulandığına göre biz de uygularız diye düşündük. Tunus'ta ilk olarak 1998 yılında kamusal alanda tütün ürünleri tüketimini yasaklanması için bir yasa çıktı. Daha sonra 2008'de bu yasak kapsamına büfe, kafeterya ve restoranlar da eklendi. Ancak her ikisi de hiç uygulanmıyor. Türkiye'nin 'Dumansız Hava Sahası' projesini tam olarak uygulamaya koyduğunu duyunca son yıllarda tütün kontrolü konusunda birazcık olsun hareketlilik başladığını ancak kesinlikle Türkiye gibi başarılı olmadığımızı düşündük. Halklarımız da birbirine benzediği için Türkiye'nin deneyimlerinden ve başarılı politikalarından faydalanmak için buraya geldik.''
Ayub, Türkiye'de sadece Sağlık Bakanlığı'nın değil İçişleri Bakanlığı ve ilgili bakanlıkların iş birliği yaptığını ve bunlara yerel yönetimlerin son derece destek verdiğini ifade etti.
Ayub, ''Uygulamalarda cezalar kesiliyor, ciddi denetimler yapılıyor ve başarıya ulaşılıyor. Gezdim ve bu başarıyı gördüm. Biz bu uygulamaların hepsini örnek alacağız. Türkiye'de insanların bu yasaya saygı gösterdiğini ve birbirlerini uyardıklarını gördük. Ancak bizde öyle değil. Özellikle kahvehanelerde hiç uyulmuyor. Ayrıca Türkiye'nin nargile konusunda yapacakları yenilikleri ve yasakları da merakla bekliyoruz. Nasıl bir yol izleyecekler örnek almak istiyoruz'' dedi.
