Rize Ziraat Odası Başkanı Nevzat Paliç, bu yıl yaş çayda rekoltenin yüzde 10 gibi artmasına rağmen üreticinin zarar ettiğini öne sürdü.

Paliç, yaptığı açıklamada, bu yıl yaş çay rekoltesinde önceki yıla göre biraz artış olduğunu belirterek, ''ÇAYKUR'un da rekolte artışına göre kotayı artırması gerekirdi. ,
ÇAYKUR her yıl olduğu gibi 600 bin ton yaş çay almayı planlamıştı, ama tahmin edilen rekoltede artış yaşandı. Bu nedenle ÇAYKUR da belirlediği rekolteyi en azından yüzde 5 artırmalıydı'' dedi.

ÇAYKUR'un sektörün lokomotifi ve vatandaşın tek güvencesi olduğunu vurgulayan Paliç, ''ÇAYKUR kotayı veya günlük kontenjanı azalttığı zaman özel sektör bunu fırsat bilerek fiyatını düşürüyor.

Özel sektör her yıl olduğu gibi bu yıl da yüzde 30'lara varan fiyat indirimleri yaptı. 88,5 kuruş olması gereken taban fiyatı 60 kuruşa kadar düşüren firmalar oldu.

Üretici ise başka çaresi olmadığından dolayı bu fiyatlara çay vermeye mecbur kaldı'' diye konuştu.

Paliç, sektörde iyi niyetli firmaların da bulunduğunu ama sektörü kötü niyetlilerin yönlendirdiğini ileri sürerek, şunları söyledi:

''ÇAYKUR ile sektördeki diğer bazı büyük alıcılara baskı uygulayan kötü niyetli firmalar var. Bu firmalar diğerleri yüksek oranda alım yapınca, kendileri alamayacağı için alımlarını belirli seviyede tutmalarını sağlıyor.

Bu yıl yaş çayda rekolte yüzde 10 gibi artmasına rağmen üreticimiz zarar etmiştir. Özel sektöre (Niçin bu fiyata alıyorsun) diye sorma gibi bir hakkımız yok.

Çünkü serbest piyasa ekonomisi var. Ancak insaflı bir yarış, rekabet içinde bir sektör olması lazım. ÇAYKUR (Alımları artırıyorum) derse, kapasitesini biraz daha artırırsa, o kişiler vatandaşa istediğini yaptıramaz. Çay almak için ÇAYKUR'dan daha fazla para bile vermek zorunda kalabilir.''

ÇAYKUR'un kuru çay elde etme maliyetinin çeşitli nedenlerden dolayı yüksek olduğunu, çayını da piyasada özel firmalardan daha da yüksek fiyata sattığını kaydeden Paliç, ''Özel sektör daha ucuza mal etmesine, çayını daha ucuza satmasına rağmen ÇAYKUR'dan şikayet ediyor.

Aslında şikayet etmesi gereken ÇAYKUR'dur. Ama yine de özel sektör şikayet ediyor, kuru çay fiyatlarının düşmesinden yakınıyorlar.

Birlik olsunlar, sektöre düzen gelsin. Böylece kuru çay fiyatları da düşmez. Böyle bir birlik olmasına biz de taraftar oluruz'' diye konuştu.

'ÜRÜNÜNÜ ÇAYKUR'A VEREMEYENLER ÖZEL SEKTÖRE YÖNELİYOR'

Nevzat Paliç, bu yıl yaş çay sezonu başlarken geçen yıllara göre daha iyi olacağı ümidinde olduğunu, ama ÇAYKUR'un üreticiyi kontenjan yönünden sıkıştırması sonucu özel sektör lehine, üretici aleyhine bir gelişme yaşandığını savunarak, şunları kaydetti:

''Üretici açısından iyi bir yıl geçirmedik. Ürününü ÇAYKUR'a veremeyen üretici özel sektöre yönleniyor. Ama özel sektör firmaları üreticiye alacağı yaş çayın bedelinin bir bölümünü ya kuru çay vererek ödemeyi ya 1.5-2 yıl sonra ödemeyi ya da düşük fiyattan peşin ödemeyi öneriyor.

Üretici parası eline bir an önce geçsin diye düşük fiyattan da olsa peşin ödemeye razı oluyor. Ama üreticiye yıllar öncesinden borcu olan firmaların bu borç dururken peşin satış yöntemi ile alım yapmaları da ahlaki değil.''

Bu yıl iklim şartlarından dolayı yaş çay rekoltesinin 1 milyon 200 ile 1 milyon 250 bin ton civarında gerçekleşeceğini tahmin ettiklerini bildiren Paliç, ''Ama kalite açısından iyi bir yıl olmadı.

Bu durum hem firmalar hem de üretici açısından iyi olmuyor. Çünkü kalitesiz çay demek sektörün geleceğini yok etmek anlamına gelir.

Biz üreticinin kaliteli çay vermesi, kaliteli cay üretilmesi ve üreticinin parasını en kısa sürede, yüksek fiyattan alması taraftarıyız.

Çayın kontrol edilmeden alınmasına karşıyız. Kalitenin bozulmaması lazım. Kalitenin bozulmasından hepimiz zarar görürüz'' diye konuştu.

Paliç, bu yıl uzun yıllardan sonra özel sektörün ÇAYKUR'dan daha fazla çay çay aldığını kaydederek, ''Bunun çeşitli nedenleri var. Sezon başında ÇAYKUR kampanyaya dönüm başına 370 kilogram olan kotayı 340 kilograma düşürerek başladı.

Bir de ÇAYKUR'un kontenjana son ana kadar devam etmesini de yanlış buluyorum. Bunlar vatandaşı özel sektöre yönlendirdi. Bunların sonucu olarak bu yıl özel sektör ÇAYKUR'dan daha fazla yaş çay aldı'' dedi.

Paliç, yıl içinde üreticilere verilen dönümde 2.5 ton yaş çay üzerinden kilo başına 11,5 kuruş destekleme priminin dönümde 2 tona indirildiğini, bu durumun üreticiyi önemli ölçüde mağdur ettiğini sözlerine ekledi.