Adalet Bakanlığı, 2808 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'na ilişkin ön taslağı görüşleri almak için ilgili kurum ve kuruluşlara gönderdi.
Taslağa göre, daha önce Adalet Bakanlığının olan hakim ve savcılar üzerindeki gözetim ve denetim yetkisi Hakimler ve Savcılar Yüksek Kuruluna (HSYK) geçiyor.
Temyiz incelemesi neticesinde, Yargıtay ve Danıştay tarafından hakim ve savcılara verilen not sistemi kaldırılırken, hakim ve savcılar için yapılan ''ahlaki gidiş'' değerlendirme kriteri, ''mesleki etik kurallarına uyum'' kriteri haline getirildi.
İdari görevlerdeki hakim ve savcılar için doldurulan ''sicil fişi'' uygulaması yerine de ''performans formları''nın doldurulması öngörülüyor. Müfettişlerce doldurulan ''hal kağıdı'' uygulamasına da son verilerek yerine ''performans değerlendirme ve geliştirme formları'' uygulaması getirilecek.
Daha önce hakim ve savcıyı eğitim için yurt dışına gönderme yetkisi sadece Adalet Bakanlığına ait iken, taslakta bu yetki ilgisine göre HSYK veya Adalet Bakanlığı'nın yetkisine verilecek. Yurt dışına gönderilenlerin özlük hakları özel olarak düzenlenecek.
Haklarında yürütülen disiplin soruşturmaları ve kovuşturmalarında, hakim ve savcıların savunma hakları genişletilerek, ayrıntılı olarak düzenleniyor.
Hem soruşturma hem de kovuşturma aşamasında hakim ve savcılara verilen en az 3 gün olan savunma süresi 7 güne çıkartılacak.
Disiplin ve suç araştırma, inceleme ve soruşturmaları kural olarak HSYK müfettişleri ya da muhakkik eliyle yapılacak, daha önce inceleme ve soruşturmaları Adalet Müfettişleri yapıyordu.
Disiplin kovuşturmalarında ilgilinin dosyayı incelemesine, kendisini vekille temsil ettirmesine ve evraktan örnek alma hakkına sahip olmasına izin veriliyor. Daha önceki düzenlemede disiplin kovuşturması geçirenlerin bu hakları yoktu. Disiplin kovuşturmalarında ilginin sözlü savunma hakkı da taslakta açıkça düzenleniyor.
Taslakta, görev suçuna ilişkin yürütülen soruşturmalarda, hakim ve savcının sahip olduğu haklar ayrıntılı olarak düzenleniyor.
Görev suçu soruşturmalarında HSYK tarafından kovuşturma izni verilmesi üzerine, Kurul'un evrakı gönderdiği Cumhuriyet başsavcılığının iddianameyi düzenleme süresi 5 günden 15 güne çıkartılıyor.
-HAKİM VE SAVCILARI YARGILAMA YETKİSİ-
Görev suçu nedeniyle hakim ve savcıların yargılamaları, birinci sınıfa ayrılmış olanlar için Yargıtayın görevli ceza dairesinde, birinci sınıfa ayrılmamış olanlar için ise ağır ceza mahkemesinde yapılıyordu, yeni düzenlemeye göre tüm hakim ve savcıların yargılamalarının bölge adliye mahkemelerinde yapılması öngörülüyor. Bölge adliye mahkemeleri faaliyete geçinceye kadar, bu konudaki yetki halen yürürlükte bulunan düzenlemelere göre yetkili bulunan mercilerce kullanılacak.
Hakim ve savcıların kabahat eylemlerine ilişkin idari para cezası vermeye yetkili merci taslakta düzenleniyor. Hakimler ve savcılar hakkında da Kabahatler Kanunu uygulanacak. Daha önceki düzenlemede hakim ve savcıların kabahat eylemlerine ilişkin bir düzenleme bulunmuyordu.
Ataması yapılan hakim ve savcıların, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan eşlerinin atamaları, mevzuattaki kısıtlayıcı hükümlere tabi olmaksızın hakim ve savcılara bağlı olarak öncelikle yapılacağına ilişkin özel bir düzenleme de taslakta yer alıyor.
Hakim ve savcılar hakkında, mesai, nöbet ve işlerin aksatılmaması şartıyla, Devlet Memurları Kanununun ek 20. maddesi uygulanmayacak. Hakim ve savcılar, mesai, nöbet ve işlerini aksatmamaları şartıyla, görev yaptıkları yer dışında ikamet edebilecekler ve yine aynı şartları yerine getirmek koşuluyla izin almadan çalıştıkları il dışına çıkabilecekler.
Hakim ve savcıların mesleki kimlik kartlarına, tüm resmi ve özel kuruluşlar tarafından kabul edilecek resmi kimlik kartı niteliği kazandırılacak.
Adalet Bakanlığınca hazırlanan ve 33 maddeden oluşan ön taslak, görüşleri alınmak üzere Yargıtay, Danıştay, Sayıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, bazı bakanlıklar, Yüksek Seçim Kurulu, YÖK, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği, Türkiye Barolar Birliği, Türkiye Noterler Birliği, üniversiteler ile ilgili bazı sivil toplum kuruluşlarına gönderildi.
Bakanlık, ön taslağa internet sitesinde de yer verdi.
